Czy nowe standardy opieki okołoporodowej są gwarancją bezpieczeństwa?

2 czerwca 2016 r. wchodzi w życie rozporządzenie w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w dziedzinie położnictwa i ginekologii z zakresu okołoporodowej opieki położniczo-ginekologicznej, sprawowanej nad kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu, w przypadkach występowania określonych powikłań oraz opieki nad kobietą w sytuacji niepowodzeń położniczych – placówki medyczne i lekarze muszą przygotować się na zmiany, związane z wprowadzeniem nowych zasad.

Zakres rozporządzenia

Rozporządzenie dotyka kilku materii, wybranych przez Ministerstwo Zdrowia. W zakresie tzw. niepowodzeń położniczych nowe przepisy mają charakter standardów organizacyjnych i stanowią ogólne wytyczne postępowania. W pozostałych przypadkach stanowią fragmentaryczne i wybiórcze przełożenie obowiązujących lekarzy standardów ukształtowanych w ramach nauk medycznych – ich zamieszczenie w akcie prawa powszechnie obowiązującego stanowi ingerencję w kompetencję lekarzy do decydowania o zastosowanych metodach leczenia i może przyczynić się do ograniczenia ich możliwości działania. W naszej ocenie rozporządzenie to stwarza istotne ryzyko dla funkcjonowania podmiotów leczniczych, udzielających świadczeń w zakresie położnictwa.

Standardy a błędy medyczne

Przewidujemy, że przepisy te nie wpłyną na ograniczenie ilości błędów medycznych. Stanowić mogą natomiast nowe źródło ryzyka, jako narzędzie dochodzenia roszczeń przez tzw. ambulance chasers – prawidłowość działań lekarzy, posiadających specjalistyczną wiedzę, będzie bowiem podlegać weryfikacji przez osoby, które tej wiedzy nie posiadają, w oparciu o zaledwie kilkustronicowy dokument.

Zastosowanie określonych produktów leczniczych

Zwracamy również uwagę, że w treści dokumentu wskazano produkty lecznicze, przeznaczone do stosowania w określonych przypadkach. Możliwa jest zatem sytuacja, w której lekarze obawiać się będą stosowania innych substancji, których użycie byłoby uzasadnione w myśl aktualnej wiedzy medycznej, lecz nie zezwala na to rozporządzenie.

Niezbędne procedury i szkolenia

Należy pamiętać, że obowiązek działania zgodnego z wiedzą medyczną pozostaje naczelną, niezmienioną zasadą. Konieczne jest zapewnienie stosownych procedur wewnętrznych (compliance), również w zakresie prowadzenia dokumentacji medycznej, które określać będą zasady postępowania w przypadkach nieobjętych standardami lub takich, w których ze względu na dobro matki lub dziecka powinny zostać zastosowane odmienne procedury lub uzasadnione jest użycie innych produktów leczniczych niż te, o których mowa w rozporządzeniu, w celu zapewnienia ochrony. Niezbędne jest również przeprowadzenie stosownych szkoleń dla personelu medycznego, których celem będzie nie tylko edukacja w zakresie standardów, ale również możliwości odstąpienia od nich oraz prawidłowego udokumentowania w dokumentacji medycznej.

Zapraszamy do zapoznania się z treścią rozporządzenia po kliknięciu tutaj.